Hội thảo Khoa học: "Kết nối, chia sẻ thông tin giữa các thư viện điện tử thực trạng và giải pháp"

Sáng ngày 13/12/2019, tại Trường Đại học Văn hóa Hà Nội diễn ra Hội thảo Khoa học: "Kết nối, chia sẻ thông tin giữa các thư viện điện tử thực trạng và giải pháp". Tham dự Hội thảo có PGS.TS. Phạm Thị Thu Hương - Hiệu trưởng Nhà trường, TS. Trương Đại Lượng - Trưởng Phòng Đào tạo, TS. Nguyễn Hữu Nghĩa - Phó giám đốc Trung tâm Thông tin - Thư viện Đại học Văn hóa Hà Nội, ThS. Nguyễn Hữu Giới - Chủ tịch Hội Thư viện Việt Nam, cùng các cán bộ viên chức Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, đại diện các Trung tâm Thông tin - Thư viện, các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực thông tin - thư viện, Công ty IDT tham dự... Ban chủ trì Hội thảo có PGS.TS Nguyễn Thị Minh Nguyệt (Nguyên Trưởng khoa Khoa sau Đại học - Đại học Văn hóa Hà Nội), TS. Nguyễn Văn Thiên (Trưởng Khoa Khoa Thông tin - Thư viện - Trường Đại học Văn hóa Hà Nội). Phát biểu tại Hội thảo PGS.TS Phạm Thị Thu Hương - Hiệu trưởng Nhà trường có nói về sứ mệnh của sự chia sẻ, kết nối thông tin hiện nay giữa các thư viện, đồng thời qua đó bà nhấn mạnh về tầm quan trọng của Hội thảo này.

Tại Hội thảo PGS.TS Nguyễn Hữu Hùng có nhận định rằng: Tại Việt Nam từ cuối những năm 70 đã có những định hướng và bước đi về việc chia sẻ thông tin, nhưng trên thực tế cho đến nay về vấn đề thông tin thì chỉ là "thực thể" còn việc "chia sẻ thông tin" thì không có. Với kinh nghiệm đã công tác lâu năm trong lĩnh vực giảng dạy ở cả trên ba lĩnh vực Thông tin - Thư viện, Lưu trữ văn thư, Quản lý Văn hóa ông có giải thích: "Chia sẻ thông tin để giúp quản trị xã hội được lành mạnh, tốt hơn, tránh trùng lặp..."

Tiếp phần tham luận của các chuyên gia PGS.TS Đoàn Phan Tân cũng nhắc đến việc trong công tác thư viện có những thứ về chia sẻ như: thông tin mục lục liên hợp, mượn liên thư viện, và ngay trong phần mềm thư viện cũng module về "mượn liên thư viện"... Nhưng nhìn lại tại Việt Nam ngay giữa các thư viện (có cùng chung ngành đào tạo) vẫn chưa có những sự chia sẻ thông tin dữ liệu cho nhau.

Về phần Công ty IDT (Công ty Cổ phần Thông tin và Công nghệ Số) bà Hoàng Thị Thanh Phương (Nhân viên Nghiệp vụ - Phòng Giải pháp Thư viện) đại diện công ty lên phát biểu về bài tham luận mang tên "Khai thác nguồn học liệu mở từ các thư viện trên thế giới với giải pháp sử dụng dịch vụ tìm kiếm và chuyển giao tài nguyên thông tin tập trung WolrdCat Discovery Services - OCLC". Tại bài phát biểu, bà Hoàng Thị Thanh Phương có trình bày về các tiện ích của dịch vụ tìm kiếm thông tin tập trung WorldCat Discovery (OCLC), trong số các giải pháp hiện nay trên thị trường thì giải pháp về mặt phần mềm, dịch vụ thư viện của OCLC có phần nổi trội hơn cả.

Cuối buổi tham luận của Hội thảo PGS.TS Nguyễn Thị Minh Nguyệt (Nguyên Trưởng khoa Khoa sau Đại học - Đại học Văn hóa Hà Nội) cảm ơn những người có mặt tai Hội thảo, đồng thời có tổng kết lại như sau:

Điều kiện để chia sẻ thông tin trong các thư viện điện tử:

1. Có cơ chế chính sách hợp lý từ Nhà nước. Phải trả lời được các câu hỏi: chia sẻ vì cái gì? vì ai mà chia sẻ?

2. Dữ liệu để chia sẻ luôn phải sẵn sàng. Nghĩa là dữ liệu luôn phải đạt các chuẩn, và dữ liệu phải có giá trị, người dùng thật sự cần.

3. Ứng dụng công nghệ thông tin, nhưng phải ứng dụng loại công nghệ nào thật phù hợp.

4. Con người là yếu tố quan trọng, vì là người thực thi.

5. Kinh phí để triển khai.

Vậy từ đó các hướng giải quyết là:

1. Về mặt mô hình: Áp dụng nhiều mô hình để chia sẻ thông tin trên toàn quốc, chứ không thể lấy một mô hình để áp dụng cho toàn quốc, ngoài ra còn nên hướng tới sẻ chia với thế giới.

2. Về vấn đề bản quyền: Cần giải quyết triệt để vấn đề "sở hữu trí tuệ", tạo lập, hay tìm một cơ quan trung gian để giải quyết việc bản quyền của tác giả có tác phẩm số hóa trong thư viện để khai thác và sử dụng.

3. Về việc nâng cao nhận thức của các lãnh đạo: Các lãnh đạo cần nhận thức đúng về tầm quan trọng của việc chia sẻ thông tin, và nên cụ thể hóa các chế tài về vấn đề này.

4. Về dữ liệu: Cần chuẩn hóa dữ liệu bằng các phần mềm công nghệ.

5. Về nguồn kinh phí: Điều này còn là một bài toán khó, nhưng hi vọng trong sắp tới với nhiều sự nỗ lực chung tay để xây dựng thì sẽ giải quyết được.

6. Về năng lực của người cán bộ thư viện: Cần nâng cao năng lực chuyên môn, đây được nhận định là vấn đề "căn cơ".

Hội thảo đã được diễn ra tốt đẹp với nhiều đóng góp quý báu của các chuyên gia, cùng những đúc kết sau cùng của ban chủ trì Hội thảo.

Dưới đây là một số hình ảnh tại Hội thảo: