SỐ HÓA TÀI LIỆU THƯ VIỆN TRONG CÔNG CUỘC CHUYỂN ĐỔI SỐ
Chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực, và thư viện cũng không nằm ngoài xu hướng này. Số hóa tài liệu thư viện là bước quan trọng giúp hiện đại hóa hoạt động quản lý, nâng cao khả năng tiếp cận tri thức và tối ưu hóa dịch vụ cho người dùng.
1. Số hóa tài liệu thư viện là gì?
Số hóa tài liệu thư viện là quá trình chuyển đổi tài liệu từ dạng vật lý (sách, báo, tài liệu lưu trữ…) sang định dạng số, giúp lưu trữ, tra cứu và khai thác thông tin dễ dàng hơn. Quá trình số hoá tài liệu trong các thư viện bao gồm các bước cơ bản như sau:
- Quét tài liệu: Sử dụng máy quét chuyên dụng hoặc chụp ảnh để tạo bản sao kỹ thuật số.
- Xử lý hình ảnh: Cải thiện chất lượng tài liệu số hóa, loại bỏ nhiễu, chỉnh sửa bố cục.
- Nhận dạng ký tự quang học (OCR): Chuyển đổi nội dung từ ảnh sang văn bản có thể tìm kiếm.
- Lưu trữ & quản lý dữ liệu: Tổ chức tài liệu theo hệ thống, tích hợp vào thư viện số.
2. Vai trò của số hóa tài liệu trong chuyển đổi số thư viện
– Bảo tồn và bảo quản tài liệu hiệu quả
Số hoá tài liệu thư viện giúp lưu trữ và bảo vệ tài liệu khỏi hư hỏng do thời gian và ảnh hưởng từ môi trường. Ngoài ra, với các tài liệu quý hiếm, tài liệu cổ có giá trị lịch sử thì số hoá chính là giải pháp hoàn hảo giúp khai thác và lưu trữ. Số hoá cũng làm. Số hoá cũng giúp lưu trữ dữ liệu trong trường hợp tài liệu gốc bị thất lạc hay hỏng do thiên tai, sự cố ngoài ý muốn.
– Nâng cao khả năng tiếp cận tri thức
Số hóa tài liệu thư viện để xây dưng thư viện số giúp người dùng có thể truy cập tài liệu từ xa khi có thiết bị như máy tính, ipad, điện thoại… và có kết nối internet. Người dùng có thể tìm kiếm nhanh chóng nhờ vào công nghệ OCR và gắn thẻ metadata trên hệ thống phần mềm.
Ngoài ra, việc xây dựng thư viện số giúp mở ra cơ hội tiếp cận nguồn tài nguyên học thuật mở giữa các trường trong và ngoài nước. Với thư viện số, việc nghiên cứu và giảng dạy trực tuyến dễ dàng hơn bao giờ hết.
– Tối ưu hóa hoạt động quản lý thư viện
Thư viện sẽ tiết kiệm chi phí bảo trì các kho sách khi kết hợp việc khai thác trực tiếp và trực tiếp tại thư viện. Tại các kho mở không cần lưu trữ quá nhiều số lượng tài liệu giấy giúp giảm thiểu hư hại cho tài liệu.
Ngoài ra, tài liệu số hoá có thể dễ dàng cập nhật tình trạng, chỉnh sửa và bổ sung để phục vụ nhiều bạn đọc hơn, nâng cao hiệu suất hoạt động thư viện và giảm công sức của cán bộ thư viện. Hệ thống thư viện số có thể tích hợp AI, Big Data để gợi ý nội dung phù hợp cho người dùng.
3. Gợi ý một số ứng dụng công nghệ trong số hóa trong thư viện
Với kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực số hoá – thư viện – lưu trữ và phân phối các dòng máy scan hàng đầu như: Zeutschel, Czur, Treventus… IDT Vietnam gợi ý những công nghệ nên áp dụng vào các dự án số hoá trong thư viện.
Thiết bị số hoá tài liệu trong thư viện
Nếu thư viện có quy mô tài liệu lớn, có nhiều đầu sách quý hiếm và cần số hoá mà không ảnh hưởng đến tình trạng vật lý thì các dòng máy quét công nghệ Overhead chính là sự lựa chọn hoàn hảo. Ngoài ra, Thư viện nên lựa chọn những dòng máy quét chuyên dụng để đạt được chất lượng hình ảnh cao nhất. Một số dòng máy mà IDT Vietnam gợi ý như sau: Máy scan chuyên dụng Zeta, Máy scan chuyên dụng bán tự động OS 15000 Advanced Plus, OS 15000 Comfort…
Ngoài ra, nếu quy mô tài liệu của thư viện nhỏ và vừa có thể cân nhắc lựa chọn các dòng máy scan của Czur như Czur M3000 Pro V2…
(Các dòng máy quét nên sử dụng để số hoá trong thư viện)
=> Tham khảo: Các dòng máy scan chuyên dụng cho thư viện
Phần mềm số hoá tài liệu trong thư viện
Số hóa tài liệu thư viện cần phần mềm để chỉnh sửa, OCR để phục vụ quá trình xử lý dữ liệu. IDT Vietnam gợi ý một số phần mềm cần thiết như: Phần mềm nhận dạng ký tự ABBYY FineReader, Phần mềm Scan-to-network, Phần mềm Multithread, Phần mềm Imaging Kit…
=> Tham khảo: Phần mềm số hoá tài liệu thư viện
Số hóa tài liệu thư viện là nền tảng cốt lõi trong quá trình chuyển đổi số, giúp nâng cao hiệu suất quản lý, bảo tồn tri thức và mở rộng khả năng tiếp cận thông tin. Việc ứng dụng công nghệ hiện đại không chỉ giúp thư viện hoạt động hiệu quả hơn mà còn góp phần xây dựng một hệ sinh thái tri thức số hóa bền vững.
IDT Vietnam hiện đang là nhà phân phối các dòng máy scan chuyên dụng số hoá tài liệu tại Việt Nam và cung cấp dịch vụ số hoá tài liệu cho thư viện. Quý Khách hàng có nhu cầu vui lòng liên hệ với IDT để được tư vấn kỹ hơn về từng giải pháp.
Tác giả: Đỗ Hải Anh
—————————-
Địa chỉ: Số 3/36 Trần Điền – Định Công – Hoàng Mai – Hà Nội
Email: contact@idtvietnam.vn
Điện thoại: 0243. 2222.720
Hotline: 0904.288.822
VPHN: 0246.291.1401/ 0246.326.1898
VPMN: 0282.229.5501/ 0938.651.659
